DÜNDEN BUGÜNE MAŞRAPA GELENEĞİ
Maşrapa, çok eski dönemlerden itibaren kullanılmaya başlanan bir Anadolu kültürüdür. Yıllar geçtikçe değişim gösteren maşrapa, artık eski kullanım alanlarını kaybetmiş, yerini yeni neslin çok da bilmediği sınırlı kullanım alanlarına bırakmıştır. Maşrapa günümüzde su tutmak için kullanılan malzemeler haline gelmiştir.
Maşrapa Kültürünün Tarihsel Süreci
Maşrapa, Anadolu’da tarih boyunca kullanılan gereçlerden biridir. Tarihsel süreç içinde büyük değişim gösteren maşrapa, saray odalarından taşrada kullanıma kadar farklı çeşitlere sahip olmuştur. Eski zamanlarda maşrapa genellikle bakır madeni kullanılarak yapılırdı. İçecek ikramları maşrapa ile yapılırdı. Maşrapa ihtişamı aynı zamanda bir zenginlik göstergesi olarak kabul edilirdi. Eski dönemlerde toplu etkinliklerde, düğünlerde ve bayramlarda maşrapa ile içecek dağıtımı yapılırdı. Şerbet satıcıları da dışarıda maşrapa kullanarak çalışır, müşterilerine şerbeti maşrapa ile sunardı.
Bu süreçte maşrapa modelleri büyüklük olarak da sınıflandırılırdı. Güğüm olarak tabir edilen büyük maşrapa modellerinden, bardak olarak kullanılan küçük modellere kadar geniş bir yelpazesi bulunmaktaydı.
Maşrapa Ve Kova Değişmez İkili
Maşrapa ve kova değişmez ikili olarak ön plana çıkmaktadır. Maşrapa, bu kültürünün oluştuğu Anadolu’da çok uzun yıllar boyunca mutfak, banyo ve ikramların merkezini oluştururdu. Banyo kovası ve maşrapa uzun yıllar banyoların baş köşesinde yer alırdı. Odun ateşinde ya da tüpte ısıtılan su kovaya alınır, vücut için gerekli ısıya gelinceye kadar soğuk su ile ılıştırılırdı. Ardından da maşrapa devreye girer, kovadan maşrapa ile alınan suyla banyo yapılırdı.
Banyo Kovası Ve Maşrapa Yakın Geçmişe Kadar Yaygın Olarak Kullanılıyordu
Banyo kovası ve maşrapa kullanılarak banyo yapma kültürü, daha yakın tarihe kadar devam eden bir uygulamaydı. Ülkenin birçok bölgesinde 30-40 yıl öncesine kadar neredeyse her evde banyo kovası ve maşrapa varlığını sürdürmüştü. Son 40 yıl içinde hızla gelişen teknoloji, banyo kovası ve maşrapa kültürünü ortadan kaldırdı. Günümüzde hala bazı evlerde tuvalet maşrapası kullanılmaya devam etmektedir. Özellikle kırsal kesimlerde yaygın olan tuvalet maşrapası, ihtiyaç giderildikten sonra tuvalete su dökmek için kullanılmaktadır. Köylerde ve taşra bölgelerinde tuvalet maşrapa tercihinden vazgeçilmiştir. Tuvaletlerde kullanılan maşrapa neredeyse tamamen plastik maşrapa olarak üretilmektedir.
Kulplu tuvalet tası olarak da adlandırılan maşrapa modelleri günümüzde farklı renk ve modellerde üretilmeye devam edilmektedir. Alaturka tuvaletlerin vazgeçilmezi olan kulplu maşrapa artık farklı kullanım alanlarına da hitap etmektedir.
Bebek Banyosunun Vazgeçilmez Ürünü Maşrapa
Maşrapa günümüzde kullanım alanı sınırlanmış bir ürün olsa da bebek banyolarının vazgeçilmezidir. Bebeklerin yetişkinler gibi banyo yapmaları mümkün değildir. Bebek, ebeveyn tarafından yıkanmalıdır ve nazik bir süreç gerektirmektedir. Bebeğin gözüne su saçmamalıdır. Bebek küvet içine de yatırılamaz. İşte bu nedenle kulplu maşrapa bebek banyolarında ebeveynlerin imdadına yetişen ürünlerden biridir.
Küvet içinde ısısı ayarlanmış su maşrapa ile bebeğin narin cildine yavaş yavaş dökülmeli, ovalanarak yıkanmalıdır. Banyolarda bulunan duş başlıklarından gelecek tazyikli su bebeğin cildine zarar verebileceği için bebek banyosunda tercih edilmemektedir.
Maşrapa Modelleri Çok Renkli Olabiliyor
Maşrapa modelleri çok renkli olabilmektedir. Maşrapa özellikle bebek banyolarında kullanılacaksa görselliğine önem verilmektedir. Özel tasarım ürünler, farklı modellerde piyasaya sunulmaktadır. Plastik maşrapa modelleri farklı baskılar ile de renklendirilmektedir. Bu durum özellikle bebek banyosunda miniklerin ilgisini çekebilmektedir. Maşrapa fiyatları çok cazip olduğu ve geniş kullanım alanına sahip olduğu için kullanım oranı neredeyse düşmeden istikrarını sürdürmektedir. Özellikle plastik maşrapa üretiminin yoğunlaştığı günümüzde maşrapaların kullanımı tuvalet ile sınırlı kalmaktadır.
Plastik maşrapa çeşitlerine ilişkin bilgi edinmek, modellerini incelemek isteyenlere aZall internet mağazası birbirinden özel örnekler sunmaktadır.